Urlop okolicznościowy
Pamiętajmy o tym, że urlop okolicznościowy przysługuje tym pracownikom, którzy są zatrudnieni w firmie na podstawie stosunku pracy. Nie jest on dostępny dla osób wykonujących pracę na podstawi umowy zlecenie, o dzieło i stażystów. Okoliczności skorzystania z urlopu tego typu zostały wskazane w Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie sposoby usprawiedliwiania nieobecności w pracy i udzielania zwolnień pracownikom. Akt prawny określa to, że pracownik możemy skorzystać z 2 dni urlopu okolicznościowego w przypadku:
- Własnego ślubu
- Narodzin dziecka
- Zgonu i pogrzebu dziecka, małżonka, ojca, matki, ojczyma lub macochy
Z kolei 1 dzień takiego urlopu przysługuje nam w związku ze śmiercią i pogrzebem brata, siostry, teścia, teściowej, babci, dziadka i innej osoby pozostającej pod naszą opieką lub ślubem dziecka. Więcej informacji na ten temat znajdziemy w serwisie Poradnik Pracownika.
Wykorzystanie urlopu okolicznościowego
W jakim terminie możemy wykorzystać urlop okolicznościowy? Przepisy nie wskazują jednoznacznie tego, kiedy należy skorzystać z urlopu okolicznościowego. Zwolnienie z pracy musi jednak dotyczyć realizacji ważnych wydarzeń w życiu pracownika i obejmować cały dzień pracy. To oznacza, że mamy do czynienia z celowościowym zwolnieniem, przysługującym w związku z wydarzeniem, z okazji którego bierzemy urlop. Do wyboru mamy także inny dzień wtedy, gdy będzie on dotyczył bezpośrednio wydarzenia uprawniającego do dnia wolnego.
Pracownik powinien poinformować swojego pracodawcę o chęci skorzystania z tego rodzaju urlopu. Informację musimy przekazać odpowiednio wcześniej, chyba że sytuacja jest nagła i szybka. W tym przypadku trzeba jak najszybciej skontaktować się z pracodawcą i złożyć pisemny wniosek o udzielenie urlopu okolicznościowego. Faktem jest, że pracodawca nie może nam odmówić udzielenia dnia wolnego, dotyczącego zdarzeń przewidzianych w przepisach prawnych.
Co jeszcze trzeba wiedzieć?
O czym powinien pamiętać pracownik? Nie bez znaczenia jest przedstawienie dokumentacji uprawniającej do przyznania urlopu okolicznościowego. Regulacje o danych osobowych wskazują, że przechowywanie dokumentów typu akt zgonu stanowi nadużycie pracodawcy. W efekcie wystarczy spisać numer aktu zgonu, który potwierdzony jest podpisem pracodawcy. Jeśli nie mamy takiej możliwości, przedstawmy dany dokument wtedy, gdy będzie to możliwe. W przeciwnym razie dni wolne mogą nie zostać przyznane.
Warto zauważyć, że urlop okolicznościowy jest urlopem płatnym. Za ten czas mamy prawo do takiego wynagrodzenia, akie uzyskujemy w związku z urlopem wypoczynkowym. Stawka za dzień urlopu okolicznościowego uwzględnia także wartość zmiennych składników wynagrodzenia w danym miesiącu, w którym przypadł dzień wolny. Przykładowo gdy zgon bliskiej osoby wystąpi w trakcie urlopu wypoczynkowego, nie otrzymujemy dodatkowego wynagrodzenia i nie możemy przedłużyć urlopu wypoczynkowego. Istotne jest to, że niewykorzystany urlop okolicznościowy nie może przechodzić na kolejne lata!
Podsumowując, podkreślić trzeba, że w życiu każdego z nas dochodzić może do trudnych i ważnych zdarzeń rodzinnych. Wymagają one niekiedy dnia wolnego od pracy i dotyczą głównie narodzin dziecka, ślubu lub śmierci bliskiej osoby. Co ciekawe, liczba wolnych dni w razie śmierci członka rodziny jest zależna od stopnia pokrewieństwa. Te dodatkowe dni są bez wątpienia przydatne w takich sytuacjach, jednakże pracownik wnioskujący o urlop powinien mieć na uwadze zasady jego udzielania. Dzięki temu uzyskamy pewność, że wszystko przebiega zgodnie z przepisami prawnymi, a my będziemy mogli wykorzystać 1 lub 2 dni zwolnienia od pracy.