Wielkość działki rolnej ma znaczenie
Zgodnie z obowiązującymi przepisami każda działka rolna znajdująca się na terenach miejskich lub wiejskich, której powierzchnia nie przekracza 0,3 ha, może zostać zakupiona bez dodatkowych zezwoleń przez osobę nie będącą rolnikiem i nieprowadzącą działalności gospodarczej. W przypadku działek o powierzchni od 0,3 do 1 ha ustawa o kształtowaniu ustroju rolnego przyznaje Krajowemu Ośrodkowi Wsparcia Rolnictwa (KOWR) prawo pierwokupu takiej nieruchomości rolnej. Umowa przeniesienia własności na kupującego może więc zostać zawarta dopiero wtedy, gdy w ciągu ustawowo przewidzianych 30 dni KOWR nie zgłosi zainteresowania daną działką.
Nieruchomości rolne o powierzchni przekraczającej 1 ha mogą zostać zakupione przez osobę prywatną nieposiadającą statusu rolnika, która nie jest spokrewniona ze sprzedającym za zgodą Dyrektora KOWR, o czym niewielu nabywców wie.
Bliskie pokrewieństwo ułatwia zakup gruntów rolnych
Grunty rolne o powierzchni przekraczającej 1 ha mogą zostać zakupione bez zgody KOWR przez osobę, która nie jest rolnikiem jedynie wtedy, gdy jest spokrewniona ze zbywcą. W praktyce oznacza to, że działkę rolną bez zgody Dyrektora Generalnego KOWR może nabyć zstępny, wstępny, rodzeństwo, dzieci rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, małżonek, osoba przysposobiona lub przysposabiająca albo pasierb. Co szczególnie ważne, w takim przypadku KOWR nie przysługuje prawo pierwokupu danej nieruchomości rolnej.
Trzeba jednak pamiętać, że grunty rolne, które można w ten sposób nabyć, nie mogą zgodnie z zapisami ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego, przekraczać powierzchni 300 ha użytków rolnych.
Zakup nieruchomości rolnej przez osobę nieprowadzącą działalności rolniczej
W najtrudniejszej sytuacji znajdują się osoby, które nie prowadzą działalności rolniczej i chcą nabyć grunty rolne o powierzchni ponad 1 ha. W takiej sytuacji konieczne jest złożenie wniosku do Oddziału Regionalnego KOWR o wyrażenie zgody na nabycie danej działki rolnej. Dodatkowo zbywca ma ustawowy obowiązek wykazania, iż nie istniała możliwość sprzedaży danego gruntu rolnego rolnikowi indywidualnemu, osobie bliskiej, Skarbowi Państwa, jednostce samorządu terytorialnego, związkowi wyznaniowemu ani kościelnej osobie prawnej. W tej chwili istnieje obowiązek umieszczenia ogłoszenia o sprzedaży działki rolnej na platformie eRolnik. Kupujący natomiast jest zobowiązany (także ustawowo) do prowadzenia działalności rolniczej na nabytych gruntach rolnych i udowodnić, że zakup danej nieruchomości rolnej nie doprowadzi do nadmiernej koncentracji gruntów rolnych.
Warto w tym kontekście podkreślić, że chociaż ustawa o kształtowaniu ustroju rolnego nie przewiduje składania wniosków o zgodę na zakup nieruchomości rolnych na sformalizowanym druku, to musi on zawierać konkretne informacje i załączniki, by spełnił swoją rolę. Z tego względu warto skorzystać z profesjonalnej pomocy prawnej w tym zakresie – dzięki temu złożony do KOWR wniosek będzie wypełniony prawidłowo, zgodnie z aktualnie obowiązującymi wymogami i przepisami prawa. To znacząco zwiększy szansę na uzyskanie pozytywnej decyzji.
